Cieszyński hokej. Jak Feniks z popiołów

„Niech się stanie światłość” - rzekł Bóg w Księdze Rodzaju. I można powiedzieć, że dla hokeja w Grodzie Trzech Braci stała się światłość, czyli po włosku Luce. Tak właśnie nazywa się Fundacja, która w 2017 r. reaktywowała w Cieszynie klub hokejowy zrzeszający dzieci i młodzież nadolziańskiego miasta.

Historia hokeja w Cieszynie sięga czasów dwudziestolecia międzywojennego. W sezonie 1921/22 powstał pierwszy klub hokejowy Teschner Eislauf Verein. Rozwój cieszyńskiego hokeja pokrzyżował wybuch II Wojny Światowej. Wkrótce po jej zakończeniu w listopadzie 1945 r. powstała sekcja hokeja na lodzie Towarzystwa Sportowego Piast Cieszyn. Cieszyńscy hokeiści rywalizowali z powodzeniem w rozgrywkach ligowych aż do lat 60. XX wieku. Wówczas nastąpił potężny regres hokeja w Grodzie Trzech Braci zakończony spadkiem aż do III ligi.

W 1978 r. w związku z brakiem oczekiwanych wyników sportowych Zarząd KS Cieszyn postanowił zawiesić działalność sekcji hokeja na lodzie do czasu wybudowania w Cieszynie sztucznie zamrażanego lodowiska, które gwarantowałoby planową i systematyczną pracę szkoleniową w tej dyscyplinie. Lodowisko zostało oddane do użytku w 1981 r., ale sekcja hokejowa nie została odtworzona.

W 2017 roku pojawiło się dla hokeja nad Olzą „światełko w tunelu” - w przenośni i dosłownie za sprawą fundacji LUCE, zajmującej się wychowaniem, profilaktyką wychowawczą i edukacją przez sport. Prezes fundacji, ksiądz Mateusz Dudkiewicz postanowił reaktywować w Cieszynie hokej dziecięcy i doprowadził do powstania stowarzyszenia: Klub Sportowy LUCE Cieszyn.

– Inspiracją dla założenia fundacji, jej nazwy i form działalności była postać błogosławionej Chiary LUCE Badano, która jest patronką naszych działań. Była ona włoską nastolatką, pełną pasji, sportowego zacięcia, z szerokimi zainteresowaniami i dużymi ambicjami – opowiada ksiądz Mateusz, prezes KS LUCE Cieszyn.

– A dlaczego akurat hokej? Urodziłem się w Oświęcimiu, od małego graliśmy z braćmi i sąsiadami w hokeja „koło domu”, przez pół roku w pierwszej klasie SP chodziłem do szkółki hokejowej, ale po tym jak mój starszy brat zrezygnował z pójścia do klasy hokejowej ja też niestety przestałem trenować. Ale pewnie tak miało być, bo może nie wstąpiłbym potem do seminarium – uśmiecha się.

– Chodziliśmy cały czas z tatą na mecze Unii Oświęcim. Pamiętam doskonale pierwsze mistrzostwo w 1992 roku i siódmy mecz z Naprzodem Janów. Pod koniec podstawówki pozostały gierki na podwórku z kolegami, między innymi z Markiem Modrzejewskim. Potem amatorskie granie wieczorami na lodowisku i w lecie na rolkach… W czasie studiów graliśmy na rolkach w Krakowie w Parku Jordana, a jak przyjeżdżałem do Oświęcimia to na lodowisku. Zawsze gdzieś ten hokej mi towarzyszył – wyjaśnia.

Pasję wyniesioną z rodzinnego Oświęcimia ksiądz Mateusz Dudkiewicz kontynuował również po przyjęciu święceń kapłańskich. Kiedy trafił na swoją pierwszą parafię od razu zaczął orientować się odnośnie możliwości uprawiania ukochanej dyscypliny.

– Zaraz po studiach biskup skierował mnie do pracy w parafii w Zebrzydowicach. Już pierwszego dnia pojechałem do Jastrzębia, żeby sprawdzić grafik i spróbować dołączyć do jakiejś grupy amatorów. Okazało się, że trenowały tam Czarne Pantery (Cieszyńsko-Jastrzębskie Towarzystwo Hokejowe Czarne Pantery – przyp. red).

Warto nadmienić, że w tej drużynie grał Mariusz Wałęga, czyli tata Kamila, świeżo upieczonego mistrza Polski z JKH GKS-em i reprezentanta Polski.

– On wprowadził mnie do drużyny i tak rozpoczęła się nowa przygoda z Panterami i grą w czeskiej lidze – najpierw w Kravarach, potem w Czeskim Cieszynie – wspomina.

Początki reaktywacji hokeja w Cieszynie były niezwykle trudne. Wydawać by się mogło, że kapitalny multifunkcyjny obiekt, jakim jest Hala Widowiskowo–Sportowa aż prosi się o zagospodarowanie na potrzeby tej dyscypliny sportu. Nic bardziej mylnego.

– Kiedy wspólnie z ks. Mirkiem Szewieczkiem i jego fundacją Drachma na nowo powstałym obiekcie w Cieszynie chcieliśmy zorganizować „Wielkanocne rozmrażanie Serc”, czyli koncert Gospel i ślizgawkę na lodowisku, okazało się, że korzystanie i organizowanie ciekawych wydarzeń na lodowisku nie jest takie proste. Równolegle CJTH Pantery działały na rzecz promocji hokeja w Cieszynie, ale był tam taki czas, kiedy lodowisko miało służyć wszystkiemu: ślizgawkom, jeździe figurowej, curlingowi, wystawom kotów, ale nie hokeistom. Nic więcej nie wypada mi tutaj dodawać, choć sporo się tego nazbierało… Nieoficjalnie mówiło się o niepisanej umowie: „Hokej tylko po czeskiej stronie Olzy” – nie kryje goryczy ksiądz Dudkiewicz.

Nie darmo jednak mówi się, że hokeiści to twardy naród. Nieuzasadniona niechęć do hokeja w Grodzie Trzech Braci nie zraziła naszego rozmówcy. I tak jak kropla drąży skałę, tak różnymi drogami i przy użyciu rozmaitych środków ksiądz Mateusz Dudkiewicz wprowadził hokej do cieszyńskiej hali.

– Po naciskach z różnych stron, szeregu spotkań, rozmowach z dwoma poprzednimi burmistrzami udało się w końcu wprowadzić hokej na lodowisko w Cieszynie. Pantery organizowały minimum dwa turnieje w sezonie. Sytuacja powoli się normalizowała. Wiele osób się do tego przyczyniło – wspomina.

– Dodatkowo „cudownie” odnaleziona została mata, która umożliwia jazdę na rolkach w sezonie bez lodu i okazało się, że hokej może doskonale wypełnić grafik lodowiska przez 12 miesięcy. W roku 2017 pojawiły się możliwości, żeby rozpocząć profesjonalne szkolenie dzieci. Szczerze, to miałem nadzieję, że moja rola zakończy się na mediacjach, ale okazało się, że ani miasto, ani inny podmiot nie chce wziąć na siebie tej odpowiedzialności. Był więc wybór: albo odpuścić albo wziąć sprawy w swoje ręce. Nie bardzo byłem przekonany do tego, żeby brać się za szkolenie w Cieszynie. Przeważyło tak naprawdę to, że gdybyśmy tego nie zrobili to wyszlibyśmy na gołosłownych: przez osiem lat mówiliśmy, że da się i można robić hokej w Cieszynie, a jak już było zielone światło, to trzeba było to wykorzystać. Dlatego jestem ogromnie wdzięczny tym wszystkim, którzy dali się namówić na współtworzenie Klubu Sportowego LUCE Cieszyn z główną misją: profesjonalne hokejowe szkolenie dzieci w Cieszynie. Stworzyliśmy zgrany zespół, w którym wszystkie „zębatki” dobrze współpracują – z satysfakcją komentuje ksiądz prezes.

Tworzenie klubu nasz rozmówca rozpoczął od skompletowania sztabu szkoleniowego. Wybór padł między innymi na trenera Marcina Słamę.

– Z księdzem Mateuszem znamy się wiele lat, wspólnie gramy w hokeja. Osobiście uprawiałem hokej tylko w grupach młodzieżowych. Później studiowałem na AWF i ukończyłem kurs trenerski. Ten kurs zbiegł się w czasie z telefonem od księdza prezesa z informacją o powstaniu klubu. Któregoś dnia zadzwonił do mnie i powiedział: Marcin tworzymy klub w Cieszynie. Ja będę prezesem, ty będziesz trenerem. I tak się zaczęło. Chyba opatrzność zadecydowała... – komentuje swoje „powołanie” trener Słama.

Obaj nasi rozmówcy zgodnie podkreślają, że hokej w Cieszynie powinien wrócić na należne mu miejsce. Żeby ten cel osiągnąć, LUCE stawia na szkolenie od podstaw dzieci i młodzieży, ponieważ trwałą budowlę można postawić jedynie na porządnych fundamentach.

– Klub stworzyliśmy z myślą o najmłodszych. W Cieszynie były tradycje hokejowe, które niestety zaniknęły. Powstało piękne lodowisko, ale nie było hokeja. Grzechem było nie wykorzystać tego obiektu do uprawiania tej pięknej dyscypliny sportu. W latach 90. CKH Klepa Cieszyn walczyła o wejście do I ligi. Był to jednak sport amatorski i nie było żadnego szkolenia dzieci i młodzieży. Chcieliśmy to zmienić. Często dzieci nie wiedzą, na jaki sport się zdecydować. Próbują sił w różnych dyscyplinach, ale kiedy przyjdą na trening hokeja okazuje się, że to strzał w dziesiątkę. Zapotrzebowanie na hokej jest duże, zwłaszcza w czasach pandemii, kiedy dzieci mają mniej możliwości ruchu. Hokej pomaga oderwać je od ekranu telewizora czy smartfona, daje możliwość wyjścia z domu, to świetna sprawa również pod kątem psychicznym – zaznacza trener Słama.

– Rok 2017 to debiutancki sezon szkolenia i rywalizacji dzieci w kategorii minihokej. W sezonie 2018/19 wystartowaliśmy w minihokeju i w Mikrusie, dzięki temu, że do KS LUCE Cieszyn dołączyły dzieci z Bielska, które hokeja uczyły się na rolkach. W Bielsku nie ma nadal dostępu do lodowiska i systematycznego szkolenia – uzupełnia ksiądz Dudkiewicz.

Zapytany o obecny „stan posiadania” klubu trener Słama odpowiedział:

– Obecnie mamy następujące grupy wiekowe: żak starszy – dzieci z rocznika 2007/2008 i uzupełniamy je rocznikiem 2009. Później niestety mamy lukę w grupie żaka młodszego i mikrusa, ale mamy dwie grupy minihokeja: roczniki 2012 i młodsi.

Zdaniem szkoleniowca, nie należy zwlekać z rozpoczęciem przygody z krążkiem, gdyż zaniedbanie w tej materii powoduje braki nie tylko w wyszkoleniu technicznym, ale i w ogólnym rozwoju młodych organizmów.

– Weźmy za przykład żaka starszego. Przyszli do klubu chłopcy, którzy chcieli grać w hokej, więc zdecydowaliśmy się na start w minihokeju, bo było przyzwolenie na udział starszych roczników. Chłopcy zaczęli w wieku 8–9 lat. To było zdecydowanie za późno i teraz mają problem, aby nadrobić zaległości. Jeśli dziecko zaczyna w wieku 5-6 lat, jest w stanie nawiązać zdrową, wyrównaną rywalizację z rówieśnikami. Na początku to jest zabawa. Dzieci bardzo łatwo łapią pewne nawyki ruchowe. Najpierw uczymy jeździć na łyżwach do przodu i do tyłu, wplatamy podstawowe elementy techniczne. Wraz ze wzrostem umiejętności przenosimy dzieci z grupy naborowej do innych grup wiekowych. Żałuję, że w grupie żaka chłopcy zaczęli tak późno grać w hokeja, dlatego ciężko im nawiązać wyrównaną walkę z rówieśnikami z Oświęcimia, Tychów, Jastrzębia czy innych znanych ośrodków hokejowych. Tym większy należy im się podziw i szacunek za chęci, a ich zaangażowanie motywuje do pracy zarząd i nas, trenerów – zaznacza trener LUCE.

Hokej to sposób na rozwój osobisty i doskonała zabawa, ale jako sport niesie także z sobą element rywalizacji. Zapytany, jak podchodzą do tego jego podopieczni, trener Słama bez wahania odpowiedział:

– Jeśli chodzi o minihokej to nie ma tutaj mowy o rywalizacji, to jest zabawa. Połowę spotkań wygrywamy, połowę nie. To bardzo dobrze, bo dzięki temu dzieci uczą się odnosić sukcesy, ale i przyjąć porażkę. Przegrane mecze pokazują, że mają do kogo równać, a zwycięstwa, że ich wysiłek na treningach nie idzie na marne. To jest bardzo dobry sposób mobilizacji do dalszej pracy. Hokej to twardy, wymagający sport, który uczy wytrwałości i systematyczności. Brak tych czynników powoduje brak progresu wynikowego. Jeśli dziecko jest zaangażowane, zdyscyplinowane i systematycznie chodzi na zajęcia to widać tego efekty.

Tworzenie klubu hokejowego w Cieszynie szło jak po grudzie. Współczesność również nie jest wolna od trosk. Ksiądz prezes to jednak połączenie rogatej upartej duszy i anielskiej cierpliwości. Ta prawdziwa mieszanka wybuchowa jest gwarantem sukcesu tego przedsięwzięcia.

– Jestem z tych, którzy zamiast narzekać na „bóle” szukają rozwiązań na pojawiające się problemy. Był problem z miejscem na „treningi na sucho” to zorganizowaliśmy „minisiłownię” na trybunach i „strzelnicę”. Były trudności z dostępnością do kawiarenki i siedzibą klubu to przystąpiliśmy do przetargu na prowadzenie kawiarenki i od stycznia zapraszamy do LUCE Caffe, gdzie można zaopatrzyć się też w sprzęt hokejowy. Będzie to także sala, w której odbywać się będą treningi taktyczne z analizą wideo. W najbliższym czasie chcemy stworzyć ogólnodostępną „strzelnicę” na zewnątrz hali tak, żeby dzieciaki mogły trenować strzały przez 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Jeśli chodzi o sam obiekt to lobbujemy na rzecz rozbudowy zaplecza szatniowego, co umożliwi organizację turniejów, campów a także w miarę normalną codzienność dla poszczególnych grup – opowiada ksiądz Mateusz.

Skoro już o planach mowa zapytaliśmy naszych rozmówców o cele na przyszłość, tą bliższą i tą nieco bardziej odległą.

– W przyszłym roku chcielibyśmy wystartować w dwóch kategoriach minihokeja – młodszej i starszej, chcemy też wystartować w kategorii mikrusa, bo mamy sporo dzieci w tym wieku. Pod znakiem zapytania staje rywalizacja w kategorii żaka starszego, gdyż po odejściu chłopców z rocznika 2007 ciężko będzie nam skompletować drużynę. Na pewno jednak chłopaków nie zostawimy – są pewne opcje, współpracujemy z drużyną GKS Katowice. W tym roku 7 chłopców z Katowic grało w naszej drużynie w rozgrywkach żaka starszego. Prowadzimy rozmowy, aby w przyszłym roku nasi zawodnicy mogli występować w szeregach drużyny z Katowic – mówi trener Słama.

– Zależy nam na tym, żeby rozwijać się zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Idealnie byłoby, aby w każdym roczniku było 10 lub nawet 15 zawodników. Gdy tego nie ma, tworzą się dziury i trudno złożyć drużynę do rozgrywek w poszczególnych kategoriach. Dlatego też kolejnym krokiem, który musimy zrobić jest utworzenie w jednej z cieszyńskich szkół podstawowych klasy sportowej o profilu hokejowym, a w następnych latach oddziałów Szkoły Mistrzostwa Sportowego. Bez tego nie da się myśleć o profesjonalnym szkoleniu i rozwoju hokeja w Cieszynie. Stworzenie klasy hokejowej ułatwi życie rodzicom i umożliwi lepsze wykorzystanie lodowiska, które w godzinach dopołudniowych „świeci pustkami”. Obiekt w Cieszynie może „żyć” przez cały rok, ponieważ posiada profesjonalną matę do hokeja na rolkach „Stilmat” i po lodzie można płynnie przejść na rolki, co doskonale pokazały ostatnie trzy lata. Gdyby udało się mrozić lód już w sierpniu, a nie na początku października, to Cieszyn będzie także doskonałym miejscem na cieszące się coraz większą popularnością w Polsce hokejowe campy. Zależy nam na jak najwcześniejszym mrożeniu lodowiska, ponieważ obecnie nasi zawodnicy są na lodzie o około trzy miesiące krócej niż dzieciaki z Jastrzębia, Tychów czy Oświęcimia. Jeśli mamy ich „doganiać” musimy mieć więcej lodu w skali całego sezonu– rzeczowo dodaje ksiądz Mateusz Dudkiewicz.

GKS Katowice to nie jedyny partner cieszyńskiego klubu na hokejowej mapie Polski. Trener Słama z zadowoleniem i wdzięcznością wypowiadał się na temat sportowej postawy silniejszych ośrodków hokejowych względem LUCE.

– Podoba mi się to, że kluby między sobą chętnie współpracują. Współpracujemy z drużyną JKH GKS-u Jastrzębie, bo to klub położony najbliżej nas. Kiedy we wrześniu jeszcze nie mamy zmrożonej tafli jastrzębianie goszczą nas u siebie i dzięki temu mamy możliwość treningu. Z możliwości treningu na Jastorze korzystamy też kiedy na naszym obiekcie rozgrywane są zawody w łyżwiarstwie figurowym czy short tracku. Większe kluby nas wspierają i nam kibicują, to bardzo fajna sprawa – wyjaśnia Słama.

Na zakończenie naszej rozmowy zapytaliśmy naszych rozmówców czy wzorem Naprzodu Janów planują utworzenie drużyny seniorów, którą zgłoszą do rozgrywek ligowych.

– Nam jako KS LUCE Cieszyn zależy przede wszystkim na szkoleniu dzieci i młodzieży. Ale jak dzieci urosną to kto wie – uśmiecha się ksiądz Dudkiewicz.

– Jeśli chodzi o seniorski hokej, to już sprawa bardzo dużego budżetu. Seniorzy „nakręcają” też szkolenie młodzieży: z punktu widzenia dzieciaków fajnie byłoby trenować w klubie, który ma także „dorosłą” drużynę. Dzieci trenują po to, żeby wystąpić w drużynie seniorskiej, grać w swoim klubie. Wiem, jak to działało w Oświęcimiu – do dzisiaj wybieram numer 4 po Waldku Klisiaku lub 23 po Mariuszu Puzio. Cieszyn ma bogate tradycje hokejowe. Gdyby udało się je wskrzesić, to kto wie może za pięć lat, gdy dzieciaki z roczników 2007-08, które stawiały pierwsze kroki na lodzie w 2017 roku będą chciały rozpocząć przygodę w drugiej lidze. A może przyjdzie ktoś z pomysłem i „walizką pieniędzy” i będzie chciał wykorzystać potencjał lodowiska, miasta z filią Uniwersytetu Śląskiego, bliskość Czech i stworzy ciekawy projekt podobny do tego, co działo się kilka lat temu w Krynicy, Nowym Targu czy teraz w Opolu. Mam tu na myśli drużynę akademicką i występy w EUHL. A może magistraty z polskiego i czeskiego Cieszyna dogadają się i stworzą polsko–czeską cieszyńską drużynę grającą w PHL i będziemy mogli oglądać cieszyńskich wychowanków z lodowisk umieszczonych po obu stronach Olzy szybciej niż myślimy – z dużą rezerwą wypowiada się ksiądz prezes.

– Drużyna seniorów? Daleka przyszłość, w którą jeszcze nie wybiegamy. Na pewno mamy takie marzenie, aby stworzyć drużynę seniorów, bo po to uprawia się ten sport. Kto wie, może nawet doczekamy się kadrowicza znad Olzy... – marzy trener Marcin Słama.

– Niezależnie od tego, czy seniorzy w Cieszynie będą czy nie warto mieć świadomość dwóch rzeczy. Po pierwsze, trenowanie hokeja jako dyscypliny zespołowej i kontaktowej jest bardzo rozwijające dla dzieci i pomaga w wychowaniu, a emocje towarzyszące sportowej rywalizacji na lodzie są bezcenne. Po drugie, nawet jeśli ktoś nie będzie grał zawodowo w hokeja – sa wiemy, że zawodowcami w miastach takich, jak Oświęcim czy Jastrzębie zostaje tylko kilka osób z rocznika – to umiejętności nabyte na treningach i podczas rywalizacji w wieku od 4 do nawet 18 lat procentują w dalszym życiu. Warto tutaj przywołać naszą Patronkę – błogosławioną Chiarę LUCE Badano. To niezwykle ciekawa postać - mimo, że przeżyła tylko 19 lat nadal inspiruje i pokazuje jak najlepiej wykorzystać i wygrać swoje życie. Poprzez działania sportowe chcemy także dzielić się Światłem, które ona odkryła – kończy ksiądz Mateusz Dudkiewicz.