Polski Związek Hokeja na Lodzie otrzymał miażdżącą ocenę po kontroli Ministerstwa Sportu i Turystyki. Kontrola przeprowadzona między kwietniem a lipcem 2022 roku ujawniła szereg poważnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu związku w latach 2020-2021. Portal HOKEJ.NET dotarł do szczegółowych wyników kontroli.
Najbardziej szokującym ustaleniem jest fakt, że Zarząd PZHL przekroczył swoje uprawnienia, zawierając w grudniu 2020 roku umowę ze spółką Polska Hokej Liga. Na jej mocy związek całkowicie zrzekł się swoich ustawowych praw do organizacji rozgrywek o Mistrzostwo Polski i Puchar Polski. Działanie to było niezgodne z ustawą o sporcie, która przyznaje takie uprawnienia wyłącznie związkowi sportowemu.
Aktualnie ligą zarządza inna spółka: Polish Ice Hockey Events Department Sp. z o.o. Nie została uwzględniona w tej kontroli ze względu na czas jej działania już po latach 2020-2021.
Kolejną bulwersującą kwestią jest sposób organizacji ligi zawodowej. Okazało się, że ani PZHL, ani kluby uczestniczące w rozgrywkach nie posiadają żadnych udziałów w spółce zarządzającej ligą (Polski Hokej sp. z o.o.). Oznacza to, że nie mają one realnego wpływu na zarządzanie najważniejszymi rozgrywkami w kraju.
Kontrolerzy ministerstwa wykryli również całkowity paraliż Komisji Rewizyjnej PZHL. Organ ten, wbrew statutowym obowiązkom, nie przeprowadził w badanym okresie ani jednej kontroli działalności związku. Co więcej, plan naprawczy przedstawiony ministerstwu jeszcze w 2018 roku nie był realizowany ani aktualizowany.
Brak dofinansowań na polski hokej od 2018
Warto podkreślić, że PZHL nie otrzymuje dofinansowania do programów po poprzedniej kontroli z 2018 roku, która również zakończyła się oceną negatywną i koniecznością zwrotu środków finansowych.
Ministerstwo zaleciło związkowi szereg działań naprawczych, w tym natychmiastowe doprowadzenie umowy z Polską Hokej Ligą do zgodności z przepisami prawa oraz wyegzekwowanie należnych środków finansowych od spółki PHL.
Jest jednak dobra wiadomość dla zawodników i kibiców - ministerstwo zapewniło, że sytuacja w związku nie wpłynie na finansowanie przygotowań reprezentacji do najbliższych imprez międzynarodowych. W styczniu 2025 roku ogłoszono konkurs na realizację programu wspierania szkolenia sportowego, na który zaplanowano 13,5 mln zł.
---
Poniżej publikujemy pełną treść odpowiedzi Ministerstwa Sportu i Turystyki na nasze pytania:
Pyt. 1. Jaki był dokładny zakres czasowy kontroli w PZHL?
Pyt. 2. Jakie konkretne obszary działalności związku były przedmiotem kontroli statutowej?
Kontrola dotyczyła lat 2020-2021 i została przeprowadzona między 27 kwietnia a 29 lipca 2022 r. Kontrola dotyczyła prawidłowości działalności PZHL pod względem zgodności z przepisami prawa, postanowieniami statutu oraz regulaminów w latach 2020-2021. Badaniem objęto organy statutowe PZHL: Walny Zjazd, Zarząd i Komisję Rewizyjną.
Pyt. 3. Jakie główne nieprawidłowości wykryto podczas kontroli?
Negatywnie oceniono działania Zarządu PZHL, które naruszały przepisy art. 13 ust. 1 ustawy o sporcie i postanowienia § 37 ust. 1 i 2 Statutu Związku oraz skutkowały negatywnymi konsekwencjami w obszarze zarządzania finansowego.
Kluczową nieprawidłowością było to, że Zarząd, przekraczając swoje uprawnienia określone w § 9 i 29 ust. 2 pkt 10 Statutu, zawarł w grudniu 2020 r. ze Spółką Polska Hokej Liga Sp. z o.o. umowę, na mocy której całkowicie i bezwarunkowo oddał Spółce realizację zadań, co do których PZHL ma wyłączne prawo ich wykonywania. Zgodnie bowiem z art. 13 ustawy o sporcie: „polski związek sportowy ma wyłączne prawo do organizowania i prowadzenia współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski oraz o Puchar Polski w danym sporcie”.
Istotne zastrzeżenia dotyczyły także sposobu zorganizowania ligi zawodowej. Przyjęte rozwiązanie, w którym ani PZHL, ani kluby uczestniczące w rozgrywkach ligi zawodowej, nie mają żadnych udziałów w spółce zarządzającej ligą zawodową (Polski Hokej sp. z o.o.), a więc nie posiadają bezpośredniego wpływu na zarządzanie ligą, jest niewłaściwe – niezgodne z celem wprowadzenia przepisów dot. ligi zawodowej (przepis art. 15 ust. 4 ustawy o sporcie).
Negatywnie oceniono działalność Komisji Rewizyjnej Związku, bowiem nie wypełniała ona swoich podstawowych zadań statutowych. W badanym okresie Komisja nie przeprowadziła żadnej kontroli w Związku wbrew § 34 ust. 2 Statutu, który zobowiązuje Komisję do przeprowadzenia co najmniej raz w roku kontroli całokształtu działalności PZHL ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki finansowej pod względem celowości, rzetelności i gospodarności.
Negatywnie oceniono również to, że Plan naprawczy, przyjęty przez Zarząd i przedstawiony 23 kwietnia 2018 r. ówczesnemu ministrowi sportu i turystyki, nie został zaktualizowany i nie był skutecznie realizowany. W wyniku kontroli stwierdzono także m.in. niezatwierdzenie sprawozdania finansowego PZHL za 2018 r., co stanowiło naruszenie art. 9 ust. 7 ustawy o sporcie.
Pyt. 4. Czy w przypadku PZHL złożono zawiadomienie o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych?
Nie złożono zawiadomienia do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych, ponieważ kontrola dotyczyła prawidłowości działalności PZHL pod względem zgodności z przepisami prawa, postanowieniami statutu oraz regulaminów w latach 2020-2021.
PZHL nie otrzymuje dofinansowania do programów po kontroli w 2018 r., która zakończyła się oceną negatywną i decyzją zwrotową środków finansowych.
Pyt. 5. Jakie zalecenia pokontrolne otrzymał związek i jaki jest termin ich realizacji?
Biorąc pod uwagę ustalenia i oceny, na podstawie art. 46 ust. 3 pkt 1 ustawy o kontroli w administracji rządowej, ówczesny minister sportu i turystyki zalecił podjęcie przez Związek niezwłocznych i skutecznych działań naprawczych. Działania zostały nakierowane na przywrócenie Związkowi pełnej podmiotowości, wyeliminowanie stwierdzonych nieprawidłowości oraz przywrócenie przewidzianych przepisami prawa oraz umowami źródeł przychodów w celu zapewnienia realizacji zadań ustawowych i statutowych, zapewniających rozwój hokeja na lodzie.
Minister w wniósł m.in. o:
1. Niezwłoczne usunięcie naruszeń prawa powszechnie obowiązującego poprzez:
a) doprowadzenie postanowień Umowy współpracy z dnia 10 grudnia 2020 r. zawartej ze spółką Polska Hokej Liga sp. z o.o. do zgodności z przepisami ustawy o sporcie w zakresie dot. praw wyłącznych polskiego związku sportowego;
b) doprowadzenie postanowień Umowy współpracy z dnia 10 grudnia 2020 r. zawartej ze spółką Polska Hokej Liga sp. z o.o. do zgodności z postanowieniami Statutu Związku dot. zarządzania majątkiem i finansami Związku.
2. Niepodejmowanie żadnych działań naruszających prawa PZHL w związku z realizacją Umowy współpracy z dnia 10 grudnia 2020 r. do końca jej trwania.
3. Doprowadzenie do wyegzekwowania należnych środków finansowych od Spółki PHL z tytułu zarządzania ligą zawodową zgodnie z umową pomiędzy stronami zatwierdzoną przez ministra sportu i turystyki.
4. Uchylenie wadliwej Uchwały nr 6/08/2021 E w celu umożliwienia Związkowi realizacji określonego w art. 13 ustawy o sporcie prawa wyłącznego do wydawania licencji i pobierania opłat, w celu m.in. spłaty zadłużenia Związku.
6. Wdrożenie w Związku mechanizmów zapewniających przestrzeganie przez członków Zarządu normy art. 9 ust. 5b ustawy o sporcie, tj. wstrzymywanie się od głosów w rozstrzyganiu spraw, w przypadku których dochodzi do sprzeczności interesów polskiego związku sportowego z interesami członka zarządu lub interesami jego osoby najbliższej.
7. Niezwłoczne podjęcie działalności kontrolnej przez Komisję Rewizyjną Związku, zgodnie z § 34 Statutu oraz z Regulaminem KR mającej na celu w szczególności:
- ocenę całokształtu działalności PZHL pod względem jego zgodności ze Statutem;
- ocenę i kontrolę pracy organów PZHL;
- stawianie wniosku o udzielenie absolutorium Zarządowi Związku na walnych zjazdach.
8. Podjęcie działań w celu m.in dostosowania postanowień Statutu PZHL do aktualnego brzmienia przepisów ustawy o sporcie w zakresie możliwości głosowania członków władz Związku będących delegatami na Walny Zjazd.
9. Niezwłoczne zatwierdzenie sprawozdania finansowego Związku za 2018 r.
10. W zakresie Planu naprawczego PZHL:
a) przedłożenie Ministrowi Sportu i Turystyki zaktualizowanego Planu naprawczego, zawierającego w szczególności harmonogram działań i osoby/władze Związku odpowiedzialne za ich realizację;
b) podjęcie działań zarządczych w celu wdrożenia Planu naprawczego;
c) kwartalne informowanie Ministra Sportu i Turystyki o rezultatach wdrażania Planu naprawczego.
Pyt. 6. Czy związek odwołał się od wyników kontroli?
Pyt. 7. Jakie działania naprawcze zostały już podjęte przez PZHL w reakcji na wyniki kontroli?
Wyniki kontroli PZHL zostały zawarte i przekazane Związkowi w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 9 maja 2023 r. Zgodnie z art. 48 ustawy o kontroli w administracji rządowej od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze.
Na mocy art. 40 ustawy o kontroli w administracji rządowej, PZHL skorzystał z prawa do złożenia zastrzeżeń do projektu wystąpienia pokontrolnego. Większość zgłoszonych zastrzeżeń w wyniku ich rozpatrzenia zostało oddalonych, niektóre zaś zostały uwzględnione w części. Zgłoszone przez PZHL zastrzeżenia nie miały wpływu na sformułowaną ostatecznie w wystąpieniu pokontrolnym negatywną ocenę kontrolowanego obszaru.
Zgodnie z obowiązkiem określonym w art. 49 ustawy o kontroli w administracji rządowej, pismem z dnia 12 czerwca 2023 r. prezes PZHL przekazał do Ministerstwa Sportu i Turystyki informację o sposobie wykonania zaleceń i wykorzystaniu wniosków sformułowanych w wystąpieniu pokontrolnym z 9 maja 2023 r.
Pyt. 8. Czy aktualna sytuacja w związku może mieć wpływ na finansowanie przygotowań reprezentacji do najbliższych imprez międzynarodowych?
Minister sportu i turystyki, niezależnie od sytuacji w Związku, nie zostawi polskich hokeistek i hokeistów bez pomocy finansowej. W styczniu br. ogłoszono otwarty konkurs na realizację Programu wspierania szkolenia sportowego i współzawodnictwa zawodników kadry narodowej w badmintonie, hokeju na lodzie i kolarstwie w 2025 r.
Rozwiązanie umożliwi dofinansowanie wszystkich zadań szkoleniowych, w tym także udziału w imprezach mistrzowskich, zakupu sprzętu, wynagrodzenia szkoleniowców itd. W 2025 r. na realizację programu MSiT planuje przeznaczyć kwotę 13,5 mln zł.
Czytaj także: