Polscy kibice hokeja uważnie śledzą każdy występ Krzysztofa Maciasia w HC Vítkovice oraz Pawła Zygmunta w Litvínovie. To wciąż nieliczni zawodnicy, którym udało się przebić do czeskiej Tipsport Extraligi, jednej z najmocniejszych lig w Europie. W rankingu Champions Hockey League w sezonie 2022/23 Extraliga była klasyfikowana jako piąta liga na kontynencie.
Polska – Czechy: podobne rynki, inne realia
Teoretycznie dystans między Polską a Czechami nie wygląda dramatycznie: kraje mają wspólną granicę, hokejową tradycję oraz zbliżone warunki gospodarcze. W obu państwach dynamicznie rozwija się też sektor cyfrowej rozrywki. Na rodzimym rynku funkcjonują nowoczesne platformy, takie jak kasyno VOX – jest to polskie kasyno online, które dostarcza użytkownikom rozrywkę w wirtualnej przestrzeni, wpisując się w światowe trendy i-gamingu.
Jednak o ile w Czechach zyski z szeroko pojętej branży gier i zakładów (vide sponsorzy lig: Tipsport, Chance) szerokim strumieniem płyną do akademii hokejowych, o tyle w Polsce ten kapitał rzadziej trafia bezpośrednio do szkolenia młodzieży na lodzie.
W praktyce przeskok z Polskiej Hokej Ligi do Extraligi albo na jej zaplecze (obecnie MAXA Liga, wcześniej Chance Liga) okazuje się dla polskich napastników bardzo skomplikowany. Dlaczego tak się dzieje? Odpowiedź leży w liczbach, strukturze lig i oczekiwaniach.
Skala ma znaczenie: liczby, które działają przeciw Polakom
Według danych Polskiego Związku Hokeja na Lodzie w Polsce jest ok. 3950 zarejestrowanych zawodników i zawodniczek, w tym 1150 seniorów. W kraju funkcjonuje także 25 krytych i 10 odkrytych lodowisk.
Z kolei czeski związek i media podają, że w Czechach hokej uprawia około 85 tysięcy mężczyzn, co stanowi blisko 1% populacji. Oficjalne dane IIHF mówią o ponad 25 tysiącach zarejestrowanych zawodników (seniorzy i młodzież) oraz 191 krytych lodowisk w Czechach.
W polskiej analizie opublikowanej przez Polski Komitet Olimpijski przypomniano, że w Polsce jest 25 hal, a w Czechach aż 183. To oznacza, że czeski junior ma znacznie łatwiejszy dostęp do lodu, lepszą rywalizację w swoim roczniku i więcej meczów na wysokim poziomie.
To trochę tak, jakby czeski junior od początku trenował w najlepiej wyposażonej hali, a polski musiał zaczynać na zamarzniętym boisku.
Między PHL a Tipsport Extraligą: wymagania, konkurencja, mentalność
Tipsport Extraliga to szybka, fizyczna liga z dużą presją na wynik. Kluby walczą nie tylko o mistrzostwo, lecz także o miejsce w Hokejowej Lidze Mistrzów. Dla polskiego napastnika oznacza to, że nie jedzie „uczyć się ligi”. Ma od razu dawać liczby. Jeśli jest obcokrajowcem, zajmuje miejsce, które mógłby dostać czeski wychowanek. To naturalnie podnosi oczekiwania.
Dobrym przykładem jest Paweł Zygmunt. W sezonie 2023/24 w HC Litvínov zagrał 37 meczów ligowych, zdobył 3 punkty (2 gole, 1 asysta) i zakończył sezon z bilansem -10. To solidne minuty w mocnej lidze, ale jak na napastnika-obcokrajowca liczby są skromne. Z kolei w MAXA Lidze, na zapleczu Extraligi, Polacy potrafią błyszczeć: Patryk Krężołek w HC Baník Sokolov ma w sezonie 2025/26 25 punktów w 26 meczach (8 goli i 17 asyst).
Krzysztof Macias, rocznik 2004, to kolejny symboliczny przypadek. Wychowanek Podhala Nowy Targ, później zawodnik młodzieżowych drużyn Vítkovic, trafił nawet do Kanady i WHL, ale wiosną 2025 roku wrócił do HC Vítkovice. To pokazuje, że droga polskiego napastnika do regularnej gry w czeskiej elicie wiedzie raczej przez długoletni pobyt w czeskim systemie niż przez bezpośredni transfer z PHL.
Realia Polskiej Ligi 2026
Na to wszystko nakładają się realia polskiej ligi. Od sezonu 2019/20 PHL zniosła limit obcokrajowców. Raport Hokej.net pokazał, że po tej zmianie cudzoziemcy stanowili ponad 38% wszystkich zawodników z pola w lidze, co dało PHL jedno z najwyższych miejsc w Europie pod względem udziału „stranieri”.
Dla kibica jest to często atrakcyjne: więcej nazwisk z Czech, Słowacji, Kanady. Dla młodego polskiego napastnika oznacza to jednak mniej minut w pierwszych liniach. Zamiast 18-20 minut na lodzie i gry w przewadze, często kończy z 8-10 minutami w czwartej formacji. Potem ma stanąć do rywalizacji z Czechami, którzy w juniorach grali po 20 minut w każdym meczu.
Trudności dla polskich napastników w Czechach
W praktyce polscy napastnicy zderzają się w Czechach z zestawem barier, które działają równocześnie:
-
Tempo i intensywność - Extraliga i MAXA Liga są szybsze od PHL. Błędy w odbiorze krążka czy ustawieniu od razu kończą się groźną akcją rywala;
-
Silna lokalna konkurencja - czeskie kluby mają swoich wychowanków w każdej kategorii wiekowej, więc Polak musi być „wyraźnie lepszy”, aby dostać tę samą rolę;
-
Status obcokrajowca - od gracza z zagranicy oczekuje się natychmiastowych punktów, a nie długiej adaptacji;
-
Ograniczone minuty w PHL - duży odsetek obcokrajowców zabiera miejsce w formacjach ofensywnych, więc Polacy często nie mają wyrobionego „głodu gry” na wysokim minutowym obciążeniu;
-
Adaptacja poza lodem - język, inna kultura szatni, styl pracy w treningu. Dla wielu polskich graczy to pierwszy poważny wyjazd z kraju.
Do tego dochodzą różnice w szkoleniu. Czeskie kluby od lat kładą nacisk na grę bez krążka, szybki forecheck, automatyzmy w tercji ofensywnej i kreatywne rozwiązywanie akcji 2 na 1 czy 3 na 2. W Polsce wciąż łatwiej o klasycznego „strzelca”, który dobrze jeździ na łyżwach i ma mocny strzał, ale gorzej czyta grę w wysokim tempie.
Nie oznacza to, że polscy napastnicy nie mają szans. Przykład Krężołka czy młodego Maciasia pokazuje, że Polak może być ważną postacią w MAXA Lidze i stopniowo walczyć o role w Extralidze. Różnica polega na tym, że droga wiedzie przez wczesne przejście do czeskiej akademii albo przez dominację w PHL i drugi poziom rozgrywek w Czechach, a nie przez „średnie” liczby w polskiej lidze.
Czytaj także:
