Prawo Bosmana obowiązuje tylko w ligach zawodowych w Polsce niestety nie ma takiej i „Bosman” w Polsce nie obowiązuje. Prawo Bosmana polega na tym, że jeżeli sportowiec pozostaje bez ważnego kontraktu i jest obywatelem kraju należącego do Unii może bezpłatnie zmienić klub.Co to jest Prawo Bosmana ? Kim był Bosman ?
Jean-Marc Bosman - Belg, gracz RC Liege. W 1990 r. zdecydował się odejść do francuskiego drugoligowca US Dunkerque. Z uwagi na fakt, że z końcem sezonu 1989/90 skończył się kontrakt Bosmana z klubem belgijskim, piłkarz (sportowiec) uznał, że może bezpłatnie zmienić pracodawcę. Oczywiście władze Liege uznały zachowanie piłkarza za sprzeczne z obowiązującymi uregulowaniami transferowymi i sprawa trafiła najpierw pod obrady belgijskiej federacji piłkarskiej, a następnie federacji europejskiej. Decyzja obu instytucji była oczywista - Dunkerque chcąc zatrudnić Bosmana musi zapłacić klubowi z Belgii kwotę ustaloną przez organ arbitrażowy.
Wówczas piłkarz postanowił wkroczyć na ścieżkę sądową, by tam dochodzić swoich praw. Bezprecedensowa sprawa trafiła najpierw do sądu w Belgii, a następnie do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Swoje racje piłkarz oparł o zasady Traktatu Rzymskiego z marca 1957 r. (art. 48, 85 i 86), które mówiły m.in. o możliwości swobodnego przepływu ludzi i swobodzie zatrudniania obywateli państw członkowskich Unii w innych krajach członkowskich. Na ostateczną decyzję J.M. Bosman czekał prawie 5 lat. W dniu 15.12.1995 ETS wydał werdykt (z klauzulą natychmiastowego wykonania). Sąd odrzucił rację federacji oraz klubu i przychylił się do racji piłkarza (sportowca). Uznał, że dotychczasowe prawo łamało zasady obowiązujące w traktatach unijnych i zdecydował, że: 1) jeśli piłkarz (sportowiec) pozostaje bez ważnego kontraktu i jest obywatelem kraju należącego do Unii (!Uwaga! - Zasada ta obejmowała również kraje należące do Europejskiej Strefy Gospodarczej - oprócz krajów Unii były to także: Norwegia, Islandia i Lichtenstein) może bezpłatnie zmienić klub, pod warunkiem, że jest to drużyna z kraju należącego do wymienionego grona - BOSMAN I ; 2) ze względu na swobodę zatrudnienia i wspólne obywatelstwo ilość graczy z wymienionych krajów w drużynie jest nieograniczona - BOSMAN II . Powyższe ustalenia weszły w życie z dniem 15.12.1995 roku i zaczęły obwiązywać w krajach członkowskich.
W tym miejscu należy wspomnieć, że decyzje ETS-u stanowiły tylko I fazę zmian w systemie transferowym. W następnych latach dodano m.in. możliwość bezpłatnego odejścia graczy z krajów Unii także do klubów spoza państw członkowskich. Aż wreszcie z dniem 1.IX.2001 roku zasadę BOSMAN I rozciągnięto decyzją władz FIFA na rozgrywki wszystkich federacji w niej zrzeszonych.
Sebastian Królicki
Czytaj także:
